Tonin Gjuraj ka qene nje nga miqte e afert te Gilman Bakallit, pedagogut qe ne moshe te re e papritur u nda nga jeta ne fillimtetorin e kaluar. Nuk kisha as dyshimin me te vogel qe mbase do te ishte i vetmi qe do te kujtohej per ditelindjen e Gilmanit, sot me 11 gusht. E keshtu kishte ndodhur. Lexova me nje fryme rreshtat e ndjere te Toninit per mikun e tij qe nuk jeton me. Besoj se Tonini do te me fale qe po i drejtohem pa formalitete ne shenje afrimiteti, ashtu sic Gilmani kerkonte ti drejtohesha kur e kisha perballe edhe ne intervista. Me Toninin kam qene shume me i afert, por edhe em Gilmain kam ndenjte shpesh dhe biseduar mjaft gjate. Nuk dua te behem patetik, por si Tonini ashtu edhe Gilmanin, kishin per shok veshtiresine te vihen “ne rresht”, qofte ai edhe “rresht partiak” ne ngjitje. Gilmani pati mundesine ta demonstronte me shume force, ate qe une dhe shume qe e kane njohur, mund t’ja konsideronin anti- konformizem i lindur.
Natyrisht, Tonini do ta kujtonte sot publikisht, me disa rreshta. Kam bindjen se e ka ndjere mungesen e Gilmanit ne te njejtin nivel me te afermit e tij. Sot mbase, ka pire edhe nje gote vere, duke patur perballe portretin e Gilmanit dhe nje kravate qe e ka kujtim nga ai.
E ne fakt, fatkeqesisht, sot nuk u kujtua kush per Gilmanin. As ne Shkoder, as ne Tirane. Une te pakten nuk kam degjuar gje, nuk kam lexuar asgje, edhe pse jam vezhgues i rregullt per shkak te punes. Sot nese do ishte gjalle, sic thote Tonini, do te festonte 50- vjetorin. Ne fakt, ka disa muaj qe mungon, por nje tryeze e thjeshte e modeste, pa fjalime por vetem me nga nje gote vere perpara, me “antipasten” e kujtimeve pa fund per Gilmanin, do te ishte nje vleresim me shume per ata qe e njohen se per te ndjerin. Me vjen keq ta them, por mesazhi i harreses se Gilmanit ne ditelindjen e tij eshte vertetim i asaj qe une shkruajta diten kur ai iku nga kjo bote: i helmuan shpirtin, gjakun! Pikerisht ata qe i helmuan shpirtin, mbase edhe nga ata qe mund te kene pire ne nje tavoline gota vere pa fund me Gilmanin, i uronin edhe vdekjen. Sepse nuk e kishin me Gilmanin, por emrin e tij te dyte: anti- konformizmin. E sot ata nuk mund t’ja festojne ditelindjen sespe i kane frike edhe fjalen e mbetur mes nesh por edhe portretin e varur ndokund ne mur.
Me 8 tetor mbushet nje vit nga vdekja e Gilmanit. Natyrisht, familja e disa miq si Tonini, do ta kujtojne. Sic kane bere shpesh keto muaj, do te shkojne tek vendi ku Gilmani prehet. Qofsha i gabuar por ne pervjetorin e vdekjes do te jene me te shumte ata qe do ta kujtojne, ndoshta edhe do te derdhin lot “mediatike”. Ne nje fare menyre, per ta do te jete “feste”, sespe nuk do te “festojne” vdekjen e Gilmanit, por te anti- konformizmit te forte qe e karakterizonte. E si ne diten e largimit te tij nga kjo bote, nga aty siper ku eshte, duke buzeqeshur, Gilmani serish do tu coje mesazhe…
