Roza (Xhuxha) Anagnosti feston ditëlindjen e saj. Mosha e zonjave nuk tregohet por është e sigurtë se pamja e saj e jashtme, është në asinkron të plotë me vitet që ka mbi supe.
Aktorja e njohur i përket atij brezi që themeluan teatrin dhe kinematografinë shqiptare dhe është ndër të paktat aktore që janë modeli ku aktoret dhe aktorët e rinj i referohen për t’u bërë më pas profesionistë të vërtetë të artit dramatik. Roza Anagnosti lindi në qytetin e Shkodrës më 27 tetor, plot 81 vite më parë.
Anagnosti është aktore e shquar e Teatrit Kombëtar dhe kinematografisë shqiptare. E filloi karrierën ne Teatrin “Migjeni” të Shkodrës. Vetëm 20 vjeç, hyn në kinematografi me rolin e mësueses në filmin “Detyrë e posaçme” (K. Dhamo, 1963).
Një vit më pas luajti Filen në filmin “Toka jonë” (H. Hakani, 1964). Në shtator 1964, ajo bëhet pjesë e trupës të Teatrit Kombëtar. Për Rozën fillon periudha më e shkëlqyer e karrierës, me role të shumta në Teatrin Kombëtar në Tiranë ku mund të përmendim: “Qielli i kuq”, “Mbreti Lir”, “Nata e dymbëdhjetë”, “Vizita e inspektorit”, “Cuca e maleve”, “Toka jonë”, “Besa e madhe”, “Zonja nga qyteti” etj.
Roza Anagnosti u shndërrua në aktore shumë e kërkuar nga regjisorët. Luan mbi 20 filma dhe fiton disa çmime të rëndësishme kombëtare.
E filloi karrierën ne Teatrin “Migjeni” të Shkodrës. Vetëm 20 vjeç, hyri në kinematografi me rolin e mësueses në filmin “Detyrë e posaçme” (K. Dhamo, 1963). Një vit më pas luajti Filen në filmin “Toka jone” (H. Hakani, 1964). Viti 1966 ishte viti i bashkëpunimit të suksesshëm me regjisorët debutues Dhimitër Anagnosti e Viktor Gjika, ne filmin “Komisari i drites”.
Pas këtij filmi Roza dhe Dhimitri martohen dhe jetojnë në Tiranë. Për Rozën fillon periudha më e shkëlqyer e karrierës, me role të shumta në Teatrin Kombetar në Tiranës dhe në kinematografi. Roza Anagnosti bëhet një aktore shumë e kërkuar nga regjisorët. Luan mbi 20 filma dhe fiton disa çmimet të rëndësishme kombëtare. Çifti Anagnosti bëhet simbol i suksesit në art. Disa nga filmat më të suksesshëm janë tek “Plagë të vjetra” (Dh. Anagnosti, 1969), ”Fije që priten” (M. Fejzo, 1976) me të cilin fitoi Medalionin e Festivalit të vitit 1977, “Mesonjëtorja” (M. Fejzo, 1979) me të cilin u shpall aktorja më e mirë dhe fitoi Kupën e Festivalit më 1981.
Me filmin “Rruga e lirisë” fitoi Medalionin e dytë. Filmat e tjere janë “Ndergjegja” 1972, “Qyteti me i ri ne bote” 1974, “Ne shtepine tone” 1979, “Dita e parë e emërimit” 1981, “Besa e kuqe” 1982, “Taulanti kerkon nje motër” 1984, “Pranverë e hidhur” 1985, “Bote e padukshme” 1987, “Familja ime” 1987, “Vrasje në gjueti” 1987, “Rikonstruksioni” 1988, “Kthimi i ushtrisë së vdekur” 1989, “Vetmi” 1990. Përveç shumë vlerësimeve e çmimeve për karrierën, Roza Anagnosti mban titullin “Nderi i Kombit”, “Artiste e Merituar” dhe “Mjeshtre e Madhe e Punës”.
Filmografia
Gjoleka, djali i Abazit (2006) Nëna e Abazit
Valsi i Titanikut (1990) teater-komedi
Vetmi (1990) , Bardha
Kthimi i Ushtrisë së Vdekur (1989)
Rikonstruksioni (1988) (TV) Adelina, Gruaja e Emilit
Botë e padukshme (1987)…..doktoreshë Besmira
Familja ime (1987) Nusja e shtëpisë
Vrasje ne gjueti (1987)
Gurët e shtëpisë sime (1985)
Taulanti kërkon një motër (1984) Luli
Besa e kuqe (1982) – Mrika
Rruga e lirisë (1982)
Dita e parë e emrimit (1981) Bardha
Mësonjtorja (1979)……….Dafina
Në shtëpinë tonë (1979) Mësuesja
Fije që priten (1976) Shoqa Besa
Qyteti më i ri në botë (1974) Edukatorja
Ndërgjegja (1972)………..Arta
Plagë të vjetra (1968)……Vera
Komisari i dritës (1966)….Rudina
Toka jonë (1964) …. Filja
Detyrë e posaçme (1963) Mësuesja