Në shtëpinë tonë, dita e parë e Bajramit njihej përherë si ‘dita e Kolës’. Kola ishte miku i ngushtë katolik i tim eti. Ata kishin një marrëdhënie të veçantë, e cila me kalimin e viteve u forcua dhe u kthye në një lidhje familjare.
Me të mbaruar ritualet e faljes, në të parën ditë të Bajramit, ne nisnim përgatitjet për të mirëpritur mysafirin tonë të veçantë me emrin Kolë.
Kola vinte përherë me zonjën e tij, një grua fisnike, e urtë, e cila fliste pak, por çdo fjalë që lëshonte nga goja, i kishte peshë.
Atë ditë, ne përdornim enët më të bukura dhe gatuanim disa tenxhere me ushqime të ndryshme.
Im atë sigurohej që mishi, – ky produkt që atëherë shihej si mbret i tavolinës, – të ishte me bollëk, mundësisht i gatuar në të gjitha mënyrat. Kola me zonjën e tij qëndronin gjatë atë ditë në shtëpinë tonë. Mysafirë të tjerë, familjarë e miq vinin e shkonin, por Kola mbeste po aty, në krye te tavolinës, thuajse derisa errej.
Së bashku me tim atë, ata herë bënin humor, herë përhumbeshin në kujtime e herë bënin biseda serioze për hallet e jetës. i fëmijë, unë merrja vesh pak nga ajo që thuhej, por atmosferën e gëzueshme dhe energjinë e mirë që krijohej te ne atë ditë, e kam të ngulitur në mendje e në zemër. Ishte ndër të paktat raste kur shihja edhe time më që përfshihej në biseda, pasi muhabeti me zonjën e Kolës i shkonte shumë.
Kur vinin Pashkët, im atë dhe ime më bënin të njëjtën gjë. Atë ditë, në shtëpinë e Kolës hynin e dilnin me dhjetëra vetë, por prindërit e mi ishin mysafirët e veçantë, ata që viheshin përherë në krye të tavolinës.
Kola kujdesej që tim eti, me fe myslimane e shumë besimtar, t’i jepte respekt deri në detajet më të vogla. Atë ditë, në shtëpinë e tij s’kishte as alkool, e as mish derri vërdallë. Çdo gjë ishte e përgatitur sipas besimit të mysafirit të dashur.
Te shtëpia e Kolës përsëritej historia. Ata zhyteshin në biseda për orë të tëra dhe e humbisnin sensin e kohës. Ishte një lidhje tepër e veçantë shpirtrash mes tyre, e cila e jepte efektin e saj të mirë edhe tek ne përreth.
Më mungojnë shumë ato ditë e ato ndjesi.
Më vjen keq që nuk e kthej dot kohën mbrapsht për t’i jetuar sërish, por kësaj radhe si e rritur, me një tjetër forcë e me një tjetër dritë.
Kush është bekuar me miqësi të tilla, i është dhënë një mirësi e madhe. Festa do njerëz për t’u kaluar. Do shpirtra që i japin kuptim e diell jetës tënde, pavarësisht se ç’besim ka zgjedhur për të ndjekur secili prej tyre.
Me shpirtra të tillë, festa jote është festë e tyre dhe e anasjellta.
Bajrami sot është një festë që neve si myslimanë na vjen natyrshëm, por është gëzim edhe për të gjithë Kolët, Zefët, Prelët e Gjovalinët katolikë, që kanë lidhje të ngushta familjare e miqësore me Muharremët, Zeqirët, Nuhët e Fadilët myslimanë.
Se vërtet kena Bajram e Pashkë, por dashninë e ndajmë tan’ bashkë! /Nga Klodi SMAJLAJ/