76 vjet më parë, në një votim “popullor” farsë, Enver Hoxha do të zyrtarizonte vendosjen e komunizmit përmes një “republike popullore” përmes një Asambleje Kushtetuese me 82 antarë, e dalë nga “zgjedhjet” e 2 dhjetor 1945. Për 46 vite, kjo datë, 11 janar 1946, do të konsiderohej si Festa e Republikës dhe do të ishte ndër më të rëndësishmet bashkë me “ditëlindjen” e Partisë Komuniste me 8 nëntor 1941 dhe 29 Nëntorin 1944 të “Çlirimit”. Sigurisht, pa anashkaluar edhe 16 tetorin 1908, ditëlindjen e diktatorit të njohur sot si të tillë por të adhuruar për gati 5 dekada nga nënshtetasit e tij.
4 vjet e gjysmë më parë, Lulzim Basha tentoi ti propozojë shqiptarëve një “Republika e re”, gjatë një fushate elektorale për zgjedhje parlamentare, pak ditë pasi kishte dalë nga “çadra e lirirsë” duke shtrënguar duart e Edi Ramën, pas marrëveshjes që e bëri pjesë të bashkëqeverisjes së vendit për 6 muaj. Natyrisht, Basha dhe PD, pas dështimit të “Republika e re”, nisën katër vitëshin e dytë të opozitës, me shpresën se cikli “8 vite PS, 8 vite PD”, do të materializohej si me magji.
Me 25 prill të 2021- it, Lulzim Basha si lider, i faturoi PD- së dhe opozitës mandatin e tretë radhazi në opozitë, duke prishur edhe rregullin e mësipërm magjik. Edi Rama nisi kështu mandatin e tretë qeverisës, duke shënuar një rekord në Shqipërinë e pas 1990- ës. Basha, shënoi një tjetër rekord duke u rizgjedhur në krye të PD- së për herë të tretë në opozitë, edhe pse kishte humbur të gjitha përballjet me rivalin e vet politik Edi Rama.
Sot, me 11 janar 2022, duket se Lulzim Basha i është rikthyer projektit të “Republika e re”. Meqë nuk ia doli me jetësimin e saj në nivel kombëtar, duket se ka vendosur ta materializojë në Partinë Demokratike, atë që për shkak të situatës, duhet “PD zyrtare”. Përjashtimi përgjithmonë i Sali Berishës, një nga themeluesit e PD- së në 1990- ën, u pasua nga përjashtime dhe pezullime, pjesa më e madhe pjesë e “Republikës së vjetër” në radhët e Partisë Demokratike.
Analogjitë me 11 janar 1946, janë vertetë të çuditshme. Vendimin për përjashtime dhe pezullime, e mori një kryesi, e cila siç edhe Asambleja Kushtetuese e Enver Hoxhës e 1946- ës, është më së paku e dyshimtë në legjitimitetin e saj. Kjo kryesi, është produkt i një Kuvendi Kombëtar të tipit “hosana” edhe pse PD niste rrugën e mandatit të tretë në opozitë, e që prodhoi një Këshill Kombëtar të zgjedhur mes kontestimeve të shumta, edhe publike, të kandidatëve. Por ndërsa Asambleja Kushtetuese e Enver Hoxhës kishte 82 vetë, kjo kryesi e Lulzim Bashës ka shumë më pak.
Përjashtimet e pezullimet e sotme, goditën edhe ata që mund të konsiderohen pjesa më e rëndësishme e PD- së, deputetët. Edhe këtu, analogjia është e frikshme me atë që pasoi 11 janar 1946. Enver Hoxha, pasi siguroi regjimin me “republikë popullore”, shfrytëzoi Kryengritjen e Postribës për të nisur linçimin e “grupit të deputetëve”. Edhe sot, Lulzim Basha përdori “kryengritjen” e 8 janarit 2022, për të nxjerrë jashtë partisë grupin “antiparti” të deputetëve që mbështesin Berishën, rrjedhimisht, duke qenë kundër tij.
Jetësimi i “Republika e re” në PD, ka nisur pikërisht sot, në 76- vjetorin e “republikës popullore” të Enver Hoxhës. Mbetet vetëm që në ditët në vijim, të shihet se cilat do të jenë strukturat e tjera, në ngjashmëri të post 11 janar 1946. Por më interesante është të shihet se sa do të jetë jetëgjatësia e kësaj “Republika e re” në Partinë Demokratike. Sigurisht, nuk do të zgjasë 46 vite, mbase as 46 muaj, ndoshta as 46 ditë. A po lind një diktator i ri në këtë vend?! Këtë askush nuk mund ta pohojë sot, pavarësisht shenjave të para në rrugëtimin e nisur nga Lulzim Basha. /Nga Sokol N. SOKOLI/