Vitor Martini është nga ata, që mund të cilësohen personazhe antikonformistë. Njohja e kahershme me të, pavarësisht se ka tre dekada që është vendosur në SHBA, e forcon më shumë këtë bindje. Përfaqësues i një familje që ka vuajtur 104 vite burg në sistemin diktatorial në Shqipëri, asnjëherë nuk e shpërfaqi ndjenjën e hakmarrjes për vuajtjet.
Ishte 16- vjeç kur ra në burgjet e diktaturës, pashmangshmërisht si babai por edhe vëllezërit e tij. U dënua me 7 vite burg, me akuza krejt false. Sot e kësaj dite, ai e konsideron veten viktimë të sistemit komunist, ndërsa ishte ndër të parët që u angazhua në ndryshimet demokratike të vitit 1990. Është i bindur dhe e shpreh, që demokracia nuk ka ardhur akoma ndër shqiptarë.
Para disa ditëve, në ardhjen e tij të radhës, të rregullt, të përvitshme në Shqipëri, më tregoi idenë që kërkonte të materializonte. Të rikthente vëmendjen tek një figurë e nderuar por pak e hulumtuar, siç është At Pjetër Meshkalla. Kjo, jo rastësisht. Mund të quhet se Vitori është një nga nxënësit e At Meshkallës, gjatë viteve jo të lehta të burgut komunist.
Jo vetëm kaq. Edhe pas daljes nga burgu, Vitori, nëna e tij por edhe vëllezërit, i qendruan afër At Meshkallës, deri sa mbylli sytë në vitin 1988. Vitori, me memorien fantastike që ka, i risjell të freskëta në kohë jo vetëm momentet me At Meshkallën, por edhe krijimet e tij, një pjesë të të cilave i ka publikuar ndërsa të tjerat nevojitet të publikohen.
Me 4 qershor, në sallën A1 të Fakultetit Ekonomik, duke nisur nga ora 11.00, ata që do të jenë të pranishëm, kanë mundësi të dëgjojnë dëshmi autentike që do ta risjellin At Pjetër Meshkallën me të gjithë madhështinë e tij. Është zgjedhur një sallë e re, por në të njëjtin vend, ku në prill 1967, u organizua një mbledhje për ta demaskuar publikisht At Meshkallën, e sigurisht, nuk ia dolën. Është kleriku i parë që u dekorua më 1992 “Pishtar i Demokracisë”, ndërsa Jezuitët në Shkodër emrin e tij ia vunë shkollës së mesme që mëkëmbi Kolegjin e moçëm Saverian.
