Nikoll Gjomarkaj ishte djali më i vogël i Kapidanit të Mirditës Gjon Marka Gjonit, ishte 17 vjeç kur, së bashku me anëtarët e tjerë të familjes, gratë dhe fëmijët, u internuan në kamp në Berat.
Pas kampit në Berat, ai u transferua në kampet e tjera me punë të detyruar në Shqipëri. Ai ishte në kampin: Uznoves, në rrethin e Beratit, Kuçovës, Shijakut, Valias dhe më pas në kampin famëkeq Tepelenë dhe pastaj në Turan të rrethit të Gramshit në Elbasan. Ai punoi vetëm për 800 gramë bukë në ditë, jetonte në kushte të t’merrshme dhe tortura ç’njerëzore.
Në prill të vitit 1945, familja e Kapidanit të Mirditës u arrestua dhe u mbajt në shtëpinë e Guljeme Lukës në Shkodër. Kjo shtëpi ishte drejtpërsëdrejti në rrugën e shtëpisë së Gjon Markagjonit, shtëpisë së tyre familjare, e cila u konfiskua dhe u shndërrua në komandën qendrore të Sigurisë Shtetërore. Shtëpia e Guljeme Lukës u kthye në një burg të vërtetë me mure rrethuese dhe roje policore.
Prej aty, në qershor 1945, së bashku me familje të tjera që u mblodhën nga fshatra të thella në veri, u internuan në kampin e Beratit. Në maj 1949, Nikolli me 9 miq nga Dibra u arratis nga Kampi Turan dhe pas një lufte me forcat e sigurisë, ku tre nga këta u kapën, me gjashtë miqtë e tjerëthyen kufirin dhe hynën në Jugosllavi në anën e Maqedonisë. Udhëheqësi i UDB-së jugosllave, Mustafa Lleshi nga Dibra e Madhe i afërm i Haxhi Lleshit, u përpoq që ata përmes policisë jugosllave t’i kthente dhe dorëzonte tek forcat shqiptare, por për fat të mirë ata nuk u dorëzuan tek forcat shqiptare në kufi.
Pas një qëndrimi klandestin, Nikolli bashkë me miqt e tij nga Dibra u pranuan më në fund si refugjatë politikë në Jugosllavi me ndihmën e një shefi maqedonas të UDB-së.
Ndër miqtë që ikën me Nikollin ishin Abdullah Kaloshi, Jonuz Ndreu dhe Xhelal Dine, të cilët jetonin në Nju Jork.
Nikolli qëndroi shtatë vjet në Jugosllavi, ku gëzonte respektin e emigrantëve nacionalistë shqiptarë, të cilët ishin të vetëdijshëm për sakrificat që familja e tij kishte vuajtur nën regjimin komunist.
Në nëntor 1956, iu lejua të kalonte në Itali dhe iu bashkua babait të tij Gjon Marka Gjonit dhe vëllait Ndue Gjomarku.
Gjatë mërgimit të tij në Perëndim, Nikoll Gjomarku mbajti poste të larta të shtypit brenda partisë politike “Blloku Kombëtar Independent”, i themeluar nga babai i tij Kapidan Gjon Marka Gjoni dhe vëllai i madh Ndue Gjomarku.
Nikolli u kthye në Shqipëri pas rënies së komunizmit në vitin 1994 dhe u bashkua me vëllain e tij të mbijetuar nga komunizmi Deda si dhe me motrat Marta dhe Bardha, sëbashku me nipin e tij të ri Gjon Mark Gjomarkaj dhe Kristinën e Celestinën.
Të gjithë ata që la pas ikjes së tij të guximshme, u bashkua me ta përsëri në shtëpinë e tyre familjare në Shkodër.
Me datën 15 maj 2018 Kapidan Nikoll Gjomarkaj ndërroi jetë në New York të Shteteve të Bashkuara të Amerikës.
ShkodraWeb i shpreh ngushllime të sinqerta familjes Gjomarkaj për ndarjen nga jeta të Nikoll Gjomarkaj. /Nga Leon MOLLA/
